XIX FDW POJEDYNEK Z WIDOKIEM NA RZEKĘ / ŹLI ŻYDZI

Wieczór po pogrzebie ukochanego dziadziusia. Trójka wnucząt zmarłego zmuszona zostaje spędzić noc wspólnie w jednym pokoju. W natłoku uczuć, wspomnień po dziadku, potrzebie podziału majątku i różnic między młodymi, „złymi” Żydami konflikt jest nieunikniony.
Kością niezgody staje się bezpośredni świadek holocaustu – chai, czyli wisiorek ze złota należący do dziadka. Wedle tradycji otrzymać ma go Liam, najstarszy wnuk, który dawno odrzucił tradycję żydowską i zamierza ożenić się z prostą Amerykanką-pacyfistką imieniem Melody. Pomysł przekazania pamiątki Liamowi spotyka się z dużym oburzeniem Diany, kuzynki spadkobiercy, gorliwej Żydówki o poglądach zahaczających niemal o fanatyzm religijny, stawiającej tradycję

i religię na pierwszym miejscu. Po środku konfliktu stoi Jonah – młodszy brat Liama, cichy, wycofany, bezstronny.

Sztuka skupia się na pokazaniu czterech odmiennych poglądów, z czego najwyraźniej rysuje się postać Diany, w rolę której wcieliła się genialna Anna Konieczna. Typ osoby, którą zna każdy – wie wszystko najlepiej, osiągnęła biegłość w języku zwanym krytyką, ekspertyzę w wyłapywaniu błędów innych, sama natomiast jest nieomylna i bez skazy. Jej zachowanie, z początku w pewien sposób lekko zabawne, szybko przeobraża się w postawę niemal faszystowską, sięgając szczytu absurdu na wieść o możliwym ślubie Liama z gojką. Pozostałe postacie kontrastują postawę Diany, dzięki czemu sztuka jest niezwykle dynamiczna i wypełniona komizmem. Konflikt przypomina prawdziwą bitwę na słowa i docinki, narasta, ewoluuje i staje się coraz poważniejszy, aż dociera do punktu, z którego nie ma odwrotu. Wszelkie granice moralne zostają przekroczone,

a krajobraz po pojedynku jest raczej gorzkim i przykrym widokiem.

„Źli Żydzi” to historia uniwersalna. Tak naprawdę obiektem obserwacji mógłby być jakikolwiek inny naród czy wyznanie – w każdej grupie znajdą się reprezentanci czterech różnych typów zachowań. Od osób o poglądach ocierających się o fanatyzm, przez nieskutecznych

w dyskusji, skrytych w cieniu cichych wyznawców/patriotów, dalej osoby odrzucające tradycję, aż po pacyfistów i kosmopolitów.

Spektakl rozśmiesza, oburza, wzrusza, daje sporo do myślenia. Jest krzywym zwierciadłem, w którym możemy zauważyć nasze własne postawy i ich krytykę. Zdecydowanie cenna lekcja dla wszystkich.

Magdalena Wilk

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *